GIS and urban planning

برنامه‌ريزي و طراحي شهري فعاليتي چند رشته‌اي و چند بعدي است. رشته هاي جمعيت شناسي اقتصاد، ‌جامعه‌شناسي، ‌ترافيك، تأسيسات، ‌ساختمان،‌ محيط زيست، ‌معماري و شهرسازي، ‌به عنوان رشته‌هاي اصلي در كنار هم بايد حضور بيابند تا مجموعه‌اي به نام برنامه يا طرح توسعه يك شهر فراهم آيد. اين تجمع كه مسلماً جمع ساده دستاوردهاي اين رشته‌ها نيست،‌ بخشي از پيچيدگي و مشكل برنامه‌ريزي شهري است. از سوي ديگر شهر نيز خود محل اصلي فعاليت‌ها و تحركات بيشتر محسوب مي‌شود و در آن در واقع هر آنچه كه حيات يك ملت يا ملل جهان است  شكل مي‌گيرد و مي‌بالد. ركود و تورم، ‌رونق و كسادي جنبشهاي پيش‌برنده اجتماعي يا آسيبهاي اجتماعي و… بطور عمده در شهرها موجوديت مي‌يابد. به همين دليل هر رشته شركت كننده در تهيه طرح و برنامه شهر ‌به ويژه رشته‌هاي اقتصاد و جامعه‌شناسي مواجه با دنياي متغير و پرجنبشي است كه پيش‌بيني برنامه‌ريزي براي تمام ابعاد آنها غيرممكن خواهد بود.     در برنامه‌ريزي شهري بايد براي كاربريهاي مختلف، ‌زمين تخصيص داده شود، ‌نحوه توسعه شهر مشخص گردد، ‌محيط زيست طبيعي و انساني سالم و متعادل فراهم آيد و در عين حال هويت فرهنگي و ملي ايجاد و حفظ شود. اما پيش‌بيني انواع فعاليت‌ها، ‌اقشار اجتماعي، علائق، ‌كمبودها و… براي مدت طولاني كاري است غيرممكن. شكست اقتصاد متمركز مبتني بر برنامه‌اي كه همه اجزاء‌ آن از پيش تعيين شده باشد ‌در ساليان اخير اين واقعيت را نشان داد كه به صورت ” اراده گرايانه‌“‌ نمي‌توان جوامع بشري را به راهي از پيش تعيين شده كشاند.     وجود ميلياردها شاخص براي پيش‌بيني صحيح وقايع و نيازهاي آينده باعث مي‌شود كه امكان محاسبات - حتي با پيشرفته‌ترين كامپيوترها - وجود ن GIS and urban planning...ادامه مطلب

برنامه‌ريزي شهري، ‌به صورت كنوني‌‌اش، ‌محاسبات رسمي خود را با قانون برنامه‌ريزي شهري و روستايي انگلستان در سال 1947 آغاز كرده است. در اين برنامه‌ريزي فضايي كه ملهم از نظريات “گدس”‌  (Geddes) يا “‌آبركرامبي” ‌(Abercrombie) بوده است،‌ در اصل“‌تهيه نقشه‌هايي مورد نظر بوده كه تصويري تفصيلي از وضعيت دلخواه آينده،‌ به صورت كاربري‌هاي تعيين شده زمين، در مقاطع زماني مشخص بدست دهد. بدين ترتيب با وجود آن كه امكان تجديد نظر در نقشه ها در مقاطع 5 ساله پيش‌بيني شده بود، ‌اما فلسفه،‌ پشتيبان اين شيوه برنامه‌ريزي در واقع “‌طرح جامع ثابت” را مدنظر داشت.     در دهه 1960 ميلادي شيوه ذكر شده از زواياي مختلف مورد نقد قرار گرفت. نقادان اين شيوه عنوان مي‌كردند كه برنامه‌ريزي شهري در واقع شاخه‌اي از برنامه‌ريزي به معناي عام آن است و برنامه‌ريزي “‌فرآيندي” ‌متداوم است كه راههاي متناسب هدايت يك نظام (سيستم) مورد نظر را توصيه و آنگاه آبشار اين هدايت را از جنبه مؤثر بودن يا دور افتادن از نيازها مطالعه مي‌كند. درحالي كه شيوه برنامه‌ريزي گذشته چنين امكاني را فراهم نمي‌آورد.     اين نقادي‌ها منجر به گذاشتن قانون جديد برنامه‌ريزي شهري و روستايي در سال 1968 در انگلستان گرديد. در اين رويكرد جديد به برنامه‌ريزي،‌ به جاي تكيه بر اهداف برنامه،‌ به گزينه‌هاي گوناگون دستيابي به‌ آن توجه ‌گشته‌ و مجموعه‌اي‌ از نوشته‌ها جايگزين نقشه‌هاي تفصيلي شد “برنامه ساختاري”‌  (Structur plan)پديد آمد.     مفهوم جديد برنامه‌ريزي شهري ملهم از علوم جديدتري چون سيبرنتيك و تئوري سيستمها بود و به شهر به عنوان مجموعه‌اي پيچيده از نظامهاي اقتصادي، ‌اجتماعي، كالبدي و… با روابط پيچي GIS and urban planning...ادامه مطلب

فَاسْتَبِقُوا الْخَیْرَات: GIS and urban planning...ادامه مطلب

از اواخر قرن بیستم گردشگری مبتنی بر طبیعت برمبنای گرایش افراد به بازدید از طبیعت در زمان استراحت آنها شکل گرفته است (Stolton,2014,142).اکوتوريسـم نیز بـه عنـوان گونـه اي از گردشـگري دوران پسـت مدرنيسـم کـه در پـي شکل گيري مفاهيمي چون توسعه پايدار تولد يافتـه اسـت، بـا ظرفيـتهـايي كـه دارد، مي تواند فرصت توسعه روستايي را در همه ابعاد آن ايجاد کنـد و بـه عنـوان راهکـاري اساسي در توسعه روستايي مطرح ش GIS and urban planning...ادامه مطلب

كاربريهاي متنوع و رده‌بندي آنها از نظر محله‌اي،‌ ناحيه‌اي،‌ منطقه‌اي و شهري بودن و بررسي همجواري‌هاي مجاز و غيرمجاز و نيز مرتفع بودن يا كم ارتفاع بودن ساختمانهاي همجوار و تأثير متقابل آنها برهم، و در نهايت اثر برآيند آن بر فضاي شهري ارتباط دهنده آنها مبحث بسيار مفصل و پيچيده‌اي است كه بايد در فرصتي مناسب به آن پرداخت. در اينجا تنها به تأثير واحدهاي مسكوني (‌يك تا چهار واحدي) و كاربري‌هاي محله‌اي ب GIS and urban planning...ادامه مطلب

كاربريهاي متنوع و رده‌بندي آنها از نظر محله‌اي،‌ ناحيه‌اي،‌ منطقه‌اي و شهري بودن و بررسي همجواري‌هاي مجاز و غيرمجاز و نيز مرتفع بودن يا كم ارتفاع بودن ساختمانهاي همجوار و تأثير متقابل آنها برهم، و در نهايت اثر برآيند آن بر فضاي شهري ارتباط دهنده آنها مبحث بسيار مفصل و پيچيده‌اي است كه بايد در فرصتي مناسب به آن پرداخت. در اينجا تنها به تأثير واحدهاي مسكوني (‌يك تا چهار واحدي) و كاربري‌هاي محله‌اي ب GIS and urban planning...ادامه مطلب

    هر فضايي از سه بخش اصلي سقف، كف و بدنه و بخش چهارم اثاث تشكيل شده است.       فضاهاي شهري در بافت‌هاي جديد معمولاً فاقد سقف هستند. در مناطق گرمسير مانند خوزستان معمولاً پياده‌روهاي معابر اصلي يا بخشي از كوچه‌ها (ساباط)، مسقف ساخته مي‌شوند. هماهنگي اين سقف با بناي همجوار و استفاده از مصالح هماهنگ با آن نماي شهري را به نحوي كارساز تغيير مي‌دهد.   جنس پوشش كف (تخته سنگ، سنگ پلاك يا قلوه يا شن در GIS and urban planning...ادامه مطلب

 با شروع عصر صنعت و هجوم گروه كثيري از روستائيان به شهرها و در نتيجه رشد فوق‌العاده جمعيت، نظام شهري رايج در هم شكست و اغتشاش و بي‌ناظمي بر شهر حاكم شد. منشور آتن در اين مورد مي‌گويد: فرار رسيدن عصر ماشين، ‌باعث دگرگوني تفصيلي در رفتار انساني، ‌در طريقه پخش و توزيع آنها در سرزمينها و همچنين در اقدامهاي آنها شده است.گرايش لجام گسيخته به متمركز شدن در شهرها از سرعت ماشين كمك مي‌گيرد. اين تكامل تهاجم GIS and urban planning...ادامه مطلب

مناطق حفاظت شده در اغلب نقاط دنيا به واسطه فقدان برنامه هاي اثر بخش ، تحت فشارهاي شديد و در حال نابود شدن هستند. (Hockings & Philips,2003.6) نبود يك برنامه مديريت گردشگري خطر توسعه ناپايدار را به دنبال دارد كه مي تواند منجر به آسيب رساندن به محيط زيست و جذابيت هاي پارك براي گردشگران شود و در نتيجه به يزان زيادي مزيت هاي پارك را در نزد بازارهاي گردشگري بتني بر طبيعت از بين مي برد.     ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1- شركت مهندسين مشاور محيط انديش پايدار- مطالعات گردشگري پاركهاي طبيع GIS and urban planning...ادامه مطلب

وي‍‍‍‍ژگي ها و ماهيت مناطق حفاظت شده را مي توان با بررسي الگوهاي مديريتي كه آن ها را ايجاد نموده اند ، شناسايي كرد. الگوها را مي توان در قالب دو دوره زماني تكامل آن ها دسته بندي نمود: -         الگوي كلاسيك مديريت مناطق حفاظت شده (1860- 1960) تحت عنوان مدل يلواستون نيز شناخته شده است(Phillips,2003:2) -         الگوي مدرن مديريت مناطق حفاظت شده(از كنگره پارك هاي جهان در زمينه مناطق حفاظت شده كه در سال1962 در سياتل امريكا برگزار شد آغاز گرديد و در ادامه كنگره هاي زير مورد تاكيد قرا گرفت: يلواستون1972، بالي 1982، كاراكاس1992، دوربان2003 و كنگره جهاني توسعه پايدار ژوهانسبور GIS and urban planning...ادامه مطلب